სილაბუსი და შეფასების რუბრიკები
სასწავლო საგნის
დასახელება
|
ბუნებისმეტყველება
|
მასწავლებლის
სახელი, გვარი, საკონტაქტო ინფორმაცია
|
ქეთევან ნანდოშვილი, 595171168, 577640790
|
სწავლების კლასი
|
დაწყებითი საფეხური, IV კლასი
|
სწავლების კლასის
ხანგძლივობა და საათების რაოდენობა
|
2 სემესტრი, კვირაში 3 სთ
|
სასწავლო საგნის
სტატუსი მოცემულ კლასში
|
ეროვნული სასწავლო გეგმით გათვალისწინებული
|
სასწავლო კურსის ზოგადი აღწერა
|
·
გაუჩნდეს
ინტერესი გარემომცველი სამყაროს კვლევის,
სიახლეთა აღმოჩენისა და შეცნობის
მიმართ;
·
განუვითარდეს
ბუნებისმეტყველისათვის საჭირო ელემენტარული კვლევა-ძიებითი უნარ-ჩვევები და შეძლოს მათი სხვადასხვა სიტუაციაში გამოყენება;
·
გაცნობიერებული
ჰქონდეს სამყაროში მიმდინარე პროცესების ერთიანობა;
·
ჩამოუყალიბდეს
გარემომცველ სამყაროზე ზრუნვის უნარ-ჩვევები;
·
გამოუმუშავდეს კრიტიკული აზროვნების და კომუნიკაციის უნარი;
·
განუვითარდეს
თვითშეფასების და თვითკონტროლის, განსხვავებული აზრის მოსმენისა და შეფასების უნარი, შეეძლოს საზოგადოებაში თავისი
ადგილის განსაზღვრა;
·
მიეცეს
ჯანსაღი და უსაფრთხო ცხოვრების წესის დაუფლების შესაძლებლობა;
·
გაცნობიერებული
ჰქონდეს მეცნიერების როლი კაცობრიობის პროგრესში;
·
გააზრებული
ჰქონდეს ადამიანთა თანამშრომლობის აუცილებლობა კაცობრიობის განვითარებისთვის.
|
სასწავლო საგნის
მიზანი
|
საბუნებისმეტყველო დისციპლინების
სწავლების მიზანია აზიაროს მოსწავლე საბუნებისმეტყველო
მეცნიერების საფუძვლებს და განუვითაროს კვლევის
უნარ-ჩვევები, რაც მას საშუალებას მისცემს შეიცნოს და გაითავისოს სამყარო, ჩაერთოს საზოგადოებრივი საქმიანობის სხვადასხვა სფეროში, იგრძნოს პასუხისმგებლობა
საკუთარი თავის, საზოგადოებისა და გარემოს
მიმართ.
|
სასწავლო საგნის
ამოცანები
|
ცოდნა:
·
ცოცხალი
სამყარო და სასიცოცხლო პროცესები;
·
სამყაროში მიმდინარე ფიზიკური და ქიმიური მოვლენები;
·
დედამიწა და გარესამყარო;
·
გარემოს მდგრადი განვითარების პრინციპები.
მეცნიერული
კვლევის უნარ-ჩვევები:
·
დაკვირვება, აღწერა;
·
კვლევის საგნის განსაზღვრა;
·
კვლევის ეტაპების განსაზღვრა;
·
აღრიცხვა;
·
კლასიფიკაცია;
·
გაზომვა;
·
კომუნიკაცია;
·
მონაცემების ინტერპრეტაცია;
·
განჭვრეტა/ჰიპოთეზის
გამოთქმა;
·
ცდის დაგეგმვა;
·
ცდის ჩატარება;
·
მონაცემთა ანალიზი და შეფასება;
·
მოდელის შექმნა და გამოყენება.
დამოკიდებულება:
·
ინტერესი საბუნებისმეტყველო დისციპლინების მიმართ;
·
საბუნებისმეტყველო მეცნიერებების მნიშვნელობის გააზრება;
·
ინტერესი
მეცნიერული კვლევისა და სიახლეების მიმართ;
·
თანამშრომლობის სურვილი;
·
გარემოზე ზრუნვა და პასუხისმგებლობა;
·
უსაფრთხო ცხოვრების წესის დაცვის მნიშვნელობის გააზრება.
|
კურსის ორგანიზაცია
|
|
საკლასო მენეჯმენტის
ხერხები
|
·
ინდივიდუალური
·
წყვილებში
·
ჯგუფური
·
მთელი კლასი
|
მეცადინეობის
ფორმები
|
·
ლექციური
·
კითხვა-პასუხი
·
გამოკითხვის
·
ექსკურსია გაკვეთილი
·
ლაბორატორიული
|
სწავლების მეთოდები
|
·
აღმოჩენით სწავლება
·
ინტერაქტიული (დამოუკიდებელი, კონკურენტული, თანამშრომლობითი)
|
სასწავლო კურსის შეფასება
შეფასების ტიპები:
1.
განმსაზღვრელი
(მიმდინარე, შემაჯამებელი),
2.
განმავითარებელი
(მიმდინარე, შემაჯამებელი).
შეფასების კომპონენტები:
1.საშინაო დავალება
2.საკლასო დავალება
3. შემაჯამებელი
დავალება
|
1.
განმსაზღვრელი შეფასება აკონტროლებს სწავლის ხარისხს, ადგენს მოსწავლის
მიღწევის დონეს ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრულ მიზნებთან მიმართებაში. განმსაზღვრელ
შეფასებაში იწერება ქულა.
2.
განმავითარებელი შეფასება აკონტროლებს თითოეული მოსწავლის განვითარების
დინამიკას და ხელს უწყობს სწავლის ხარისხის გაუმჯობესებას. განმავითარებელი შეფასებისას
გამოიყენება ისეთი საშუალებები, როგორიცაა სიტყვიერი კომენტარი, რჩევა-დარიგება,
დაკვირვების ფურცელი, თვითშეფასებისა და ურთიერთშეფასების სქემა და სხვ.
1) საშინაო
დავალება
დავალების ტიპები: საშინაო ექსპერიმენტი,
დაკვირვება ობიექტებსა და პროცესებზე, ინფორმაციის მოძიება, კონცეპტუალური რუკის შედგენა, მოდელირება, რეფერატის
მომზადება და სხვა.
ფასდება შემდეგი უნარები:
1. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
2. კვლევის უნარ-ჩვევები;
3. პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;
4. თვითმართვის უნარ-ჩვევები.
2) საკლასო დავალება
დავალების ტიპები: საკითხის განხილვა/დისკუსია, ექსპერიმენტი,
მონაცემების აღრიცხვა/დამუშავება, მოდელირება, საველე/გასვლითი სამუშაოები და სხვა.
ფასდება შემდეგი უნარები:
1. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
2. კვლევის უნარ-ჩვევები;
3. პრობლემის გადაჭრის
უნარ-ჩვევები;
4. სოციალური უნარ-ჩვევები;
5. კომუნიკაციის
უნარ-ჩვევები;
6. თვითმართვის
უნარ-ჩვევები.
3) შემაჯამებელი
დავალება
შემაჯამებელი დავალების კომპონენტი უკავშირდება სწავლა-სწავლების შედეგს. ამ კომპონენტში უნდა შეფასდეს ერთი სასწავლო
მონაკვეთის (თემა, თავი, პარაგრაფი, საკითხი) შესწავლა-დამუშავების შედეგად მიღწეული
შედეგები. კონკრეტული სასწავლო ერთეულის დასრულებისას მოსწავლემ უნდა შეძლოს საბუნებისმეტყველო
საგნების სტანდარტით
განსაზღვრული ცოდნისა და უნარების წარმოჩენა. შესაბამისად, შემაჯამებელი დავალებები
უნდა აფასებდეს საბუნებისმეტყველო საგნების სტანდარტით
განსაზღვრული შედეგების მიღწევის დონეს.
სტანდარტის მოთხოვნათა შესაფასებლად რეკომენდებულია
შემაჯამებელ დავალებათა მრავალფეროვანი ფორმების გამოყენება. საბუნებისმეტყველო
საგნების შემაჯამებელ
დავალებათა ტიპები შეიძლება იყოს: ტესტი, სხვადასხვა
ტიპის სავარჯიშო, საველე/გასვლითი სამუშაო, მოდელირება, პროექტი,
პრეზენტაცია და სხვა.
ფასდება შემდეგი უნარები:
1. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
2. კვლევის უნარ-ჩვევები;
3. პრობლემის გადაჭრის
უნარ-ჩვევები;
4. კომუნიკაციის
უნარ-ჩვევები;
5. სოციალური უნარ-ჩვევები;
6. თვითმართვის
უნარ-ჩვევები.
|
შეფასების ფორმა
|
·
თვით/ურთიერთშეფასების რუბრიკა;
·
კითხვარი;
·
სიტყვიერი (ზეპირი/წერილობითი)
კომენტარი;
·
უნარის განვითარების დონის აღწერა;
·
ქულა.
|
რესურსები
( მასწავლებლის და მოსწავლის სახელმძღვანელო, დამატებითი ლიტერატურა, თვალსაჩინოება,
ტექნიკური საშუალებები)
|
მ. ბლიაძე, რ. ახვლედიანი, დ. კერესელიძე, მეცნიერების ენციკლოპედია,
ინტერნეტსაიტები, პროექტორი, კომპიუტერი, დისკი.გზამკვლევი მასწავლებლებისათვის
,,ბუნებისმეტყველება” 2011.
|
მისაღწევი შედეგები
|
1. ზოგად- საგნობრივი
·
გარემოზე
დაკვირვება (როგორც საკუთარი შეგრძნების ორგანოების, ისე მარტივი ხელსაწყოების
გამოყენებით);
·
ბუნებრივი
მოვლენების ამოცნობა და მარტივი პროცესების აღწერა;
·
მონაცემების
შეგროვება დაკვირვების, მარტივი ექსპერიმენტის, საინფორმაციო წყაროების საშუალებით;
·
გამოსაკვლევი
საკითხის შესახებ კითხვების დასმა;
·
ობიექტების
კლასიფიკაცია მათი მახასიათებლების მიხედვით;
·
რაოდენობრივი
მონაცემების აღრიცხვა, მათი ორგანიზება და
პრეზენტაციის სხვადასხვა საშუალებით წარმოდგენა;
·
გარემოზე
ზრუნვა, უსაფრთხოების წესების დაცვა.
2. სპეციფიკურ-
საგნობრივი
ბუნ.IV.1.მოსწავლეს შეუძლია ორგანიზმების სასიცოცხლო ციკლის აღწერა.
ბუნ.
IV.2. მოსწავლეს
შეუძლია დაასახელოს ზოგიერთი ორგანიზმის
ნიშან-თვისებების ადაპტაციური მნიშვნელობა.
ბუნ.IV.3. მოსწავლეს შეუძლია ერთმანეთისგან განასხვავოს სითბოს გამტარები და არაგამტარები.
ბუნ.IV.4.მოსწავლეს შეუძლია მაგნიტის მოქმედების აღწერა.
ბუნ.IV.5.მოსწავლეს შეუძლია აღწეროს ბგერის
წარმოქმნა და მისი წყაროები.
ბუნ.IV.6.მოსწავლეს შეუძლია ზოგიერთი გეოგრაფიული
ობიექტის აღწერა.
ბუნ.IV.7.მოსწავლეს შეუძლია დედამიწის ფორმაზე
მსჯელობა.
ბუნ.IV.8. მოსწავლეს შეუძლია მზის სისტემის აღწერა.
ბუნ.IV.9.მოსწავლეს შეუძლია
პირადი და საზოგადოებრივი ჰიგიენის
წესების დაცვა.
ბუნ.IV.10. მოსწავლეს შეუძლია უსაფრთხო ქცევის წესების დაცვა.
ბუნ.IV.11.მოსწავლეს შეუძლია გარემოზე
ზრუნვის ელემენტარული წესების დაცვა.
3.
ადაპტაციურ-სასიცოცხლო
·
საჭირო
ინფორმაციის მოძიების და ანალიზის უნარი
·
შემეცნების
და სწავლის უნარი
·
პრობლემის
გადაჭრის უნარი
·
კომუნიკაციური
და დიალოგის უნარ-ჩვევა
·
თანამშრომლობის
უნარ-ჩვევა
·
კრიტიკული
აზროვნების უნარ-ჩვევა
·
თვითკონტროლის
და თვითორგანიზაციის უნარი
|
სასწავლო საგნის შინაარსი
|
სასიცოცხლო
ციკლი
სასიცოცხლო
ციკლის სტადიები, თესლი/აღმონაცენი/ზრდასრული
მცენარე, კვერცხი/მატლი/ჭუპრი/პეპელა, ქვირითი/თავკომბალა/ბაყაყი.
ორგანიზმთა
შეგუება გარემოსთან
სხვადასხვა
საარსებო გარემოსთან ორგანიზმების შეგუების თავისებურებები, სტრუქტურული და ქცევითი
შეგუების სახეები.
სითბოს გადაცემა
სითბოს გამტარი
და არაგამტარი მასალები;
ბუნებრივი და ხელოვნური თბოიზოლატორები.
მაგნიტი
მაგნიტის თვისებები;
მაგნიტის გამოყენება
ყოფა-ცხოვრებაში.
ბგერა
ბგერათა მრავალფეროვნება.
ბგერის წარმოქმნა
და გავრცელება;
ბგერის წყაროები
(მაგ., მუსიკალური ინსტრუმენტი).
ხმელეთზე არსებული
ზოგიერთი გეოგრაფიული ობიექტი
წყალი და ხმელეთი გლობუსსა და რუკაზე;
გეოგრაფიული ობიექტები და მათი
ნაწილები: სათავე, შესართავი, კალაპოტი, მთის ძირი, მწვერვალი, კალთა და
სხვა;
გეოგრაფიული ობიექტების მახასიათებლები: ჩქარი, მდორე,
ციცაბო, დამრეცი და სხვა;
გეოგრაფიული ობიექტების მახასიათებლების სეზონური
ცვლილება.
მზის სისტემა
პლანეტები და მათი ურთიერთგანლაგება;
კოსმოსში სამოგზაურო ტრანსპორტი და აღჭურვილობა.
დედამიწის ფორმა
დედამიწის ფორმა;
ძველ ხალხთა წარმოდგენა დედამიწის ფორმაზე; მოგზაურები - აღმოჩენები.
საზოგადოებრივი ჰიგიენა და უსაფრთხოება
ჯანმრთელობა
და დასასვენებელი ადგილები;
საზოგადოებრივ
ადგილებში უსაფრთხო ქცევის წესები და ორიენტირების მარეგულირებელი ნიშნები;
ჯანსაღი
კვება - ჯანმრთელობის აუცილებელი პირობა.
|
სასწავლო საგნის
დასახელება
|
ბუნებისმეტყველება
|
მასწავლებლის
სახელი, გვარი, საკონტაქტო ინფორმაცია
|
ქეთევან ნანდოშვილი, 595171168, 577640790
|
სწავლების კლასი
|
დაწყებითი საფეხური, V კლასი
|
სწავლების კლასის
ხანგძლივობა და საათების რაოდენობა
|
2 სემესტრი, კვირაში 3 სთ
|
სასწავლო საგნის
სტატუსი მოცემულ კლასში
|
ეროვნული სასწავლო გეგმით გათვალისწინებული
|
სასწავლო კურსის ზოგადი აღწერა
|
·
გაუჩნდეს
ინტერესი გარემომცველი სამყაროს კვლევის,
სიახლეთა აღმოჩენისა და შეცნობის
მიმართ;
·
განუვითარდეს
ბუნებისმეტყველისათვის საჭირო ელემენტარული კვლევა-ძიებითი უნარ-ჩვევები და შეძლოს მათი სხვადასხვა სიტუაციაში გამოყენება;
·
გაცნობიერებული
ჰქონდეს სამყაროში მიმდინარე პროცესების ერთიანობა;
·
ჩამოუყალიბდეს
გარემომცველ სამყაროზე ზრუნვის უნარ-ჩვევები;
·
გამოუმუშავდეს კრიტიკული აზროვნების და კომუნიკაციის უნარი;
·
განუვითარდეს
თვითშეფასების და თვითკონტროლის, განსხვავებული აზრის მოსმენისა და შეფასების უნარი, შეეძლოს საზოგადოებაში თავისი
ადგილის განსაზღვრა;
·
მიეცეს
ჯანსაღი და უსაფრთხო ცხოვრების წესის დაუფლების შესაძლებლობა;
·
გაცნობიერებული
ჰქონდეს მეცნიერების როლი კაცობრიობის პროგრესში;
·
გააზრებული
ჰქონდეს ადამიანთა თანამშრომლობის აუცილებლობა კაცობრიობის განვითარებისთვის.
|
სასწავლო საგნის
მიზანი
|
საბუნებისმეტყველო დისციპლინების
სწავლების მიზანია აზიაროს მოსწავლე საბუნებისმეტყველო
მეცნიერების საფუძვლებს და განუვითაროს კვლევის
უნარ-ჩვევები, რაც მას საშუალებას მისცემს შეიცნოს და გაითავისოს სამყარო, ჩაერთოს საზოგადოებრივი საქმიანობის სხვადასხვა სფეროში, იგრძნოს პასუხისმგებლობა
საკუთარი თავის, საზოგადოებისა და გარემოს
მიმართ.
|
სასწავლო საგნის
ამოცანები
|
ცოდნა:
·
ცოცხალი
სამყარო და სასიცოცხლო პროცესები;
·
სამყაროში მიმდინარე ფიზიკური და ქიმიური მოვლენები;
·
დედამიწა და გარესამყარო;
·
გარემოს მდგრადი განვითარების პრინციპები.
მეცნიერული
კვლევის უნარ-ჩვევები:
·
დაკვირვება, აღწერა;
·
კვლევის საგნის განსაზღვრა;
·
კვლევის ეტაპების განსაზღვრა;
·
აღრიცხვა;
·
კლასიფიკაცია;
·
გაზომვა;
·
კომუნიკაცია;
·
მონაცემების ინტერპრეტაცია;
·
განჭვრეტა/ჰიპოთეზის
გამოთქმა;
·
ცდის დაგეგმვა;
·
ცდის ჩატარება;
·
მონაცემთა ანალიზი და შეფასება;
·
მოდელის შექმნა და გამოყენება.
დამოკიდებულება:
·
ინტერესი საბუნებისმეტყველო დისციპლინების მიმართ;
·
საბუნებისმეტყველო მეცნიერებების მნიშვნელობის გააზრება;
·
ინტერესი
მეცნიერული კვლევისა და სიახლეების მიმართ;
·
თანამშრომლობის სურვილი;
·
გარემოზე ზრუნვა და პასუხისმგებლობა;
·
უსაფრთხო ცხოვრების წესის დაცვის მნიშვნელობის გააზრება.
|
კურსის ორგანიზაცია
|
|
საკლასო მენეჯმენტის
ხერხები
|
·
ინდივიდუალური
·
წყვილებში
·
ჯგუფური
·
მთელი კლასი
|
მეცადინეობის
ფორმები
|
·
ლექციური
·
კითხვა-პასუხი
·
გამოკითხვის
·
ექსკურსია გაკვეთილი
·
ლაბორატორიული
|
სწავლების მეთოდები
|
·
აღმოჩენით სწავლება
·
ინტერაქტიული (დამოუკიდებელი, კონკურენტული, თანამშრომლობითი)
|
სასწავლო კურსის შეფასება
შეფასების ტიპები:
3.
განმსაზღვრელი
(მიმდინარე, შემაჯამებელი),
4.
განმავითარებელი
(მიმდინარე, შემაჯამებელი).
შეფასების კომპონენტები:
1.საშინაო დავალება
2.საკლასო დავალება
3. შემაჯამებელი
დავალება
|
3.
განმსაზღვრელი შეფასება აკონტროლებს სწავლის ხარისხს, ადგენს მოსწავლის
მიღწევის დონეს ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრულ მიზნებთან მიმართებაში. განმსაზღვრელ
შეფასებაში იწერება ქულა.
4.
განმავითარებელი შეფასება აკონტროლებს თითოეული მოსწავლის განვითარების
დინამიკას და ხელს უწყობს სწავლის ხარისხის გაუმჯობესებას. განმავითარებელი შეფასებისას
გამოიყენება ისეთი საშუალებები, როგორიცაა სიტყვიერი კომენტარი, რჩევა-დარიგება,
დაკვირვების ფურცელი, თვითშეფასებისა და ურთიერთშეფასების სქემა და სხვ.
1) საშინაო
დავალება
დავალების ტიპები: საშინაო ექსპერიმენტი,
დაკვირვება ობიექტებსა და პროცესებზე, ინფორმაციის მოძიება, კონცეპტუალური რუკის შედგენა, მოდელირება, რეფერატის
მომზადება და სხვა.
ფასდება შემდეგი უნარები:
5. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
6. კვლევის უნარ-ჩვევები;
7. პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;
8. თვითმართვის უნარ-ჩვევები.
2) საკლასო დავალება
დავალების ტიპები: საკითხის განხილვა/დისკუსია, ექსპერიმენტი,
მონაცემების აღრიცხვა/დამუშავება, მოდელირება, საველე/გასვლითი სამუშაოები და სხვა.
ფასდება შემდეგი უნარები:
7. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
8. კვლევის უნარ-ჩვევები;
9. პრობლემის გადაჭრის
უნარ-ჩვევები;
10.
სოციალური უნარ-ჩვევები;
11.
კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;
12.
თვითმართვის უნარ-ჩვევები.
3) შემაჯამებელი
დავალება
შემაჯამებელი დავალების კომპონენტი უკავშირდება სწავლა-სწავლების შედეგს. ამ კომპონენტში უნდა შეფასდეს ერთი სასწავლო
მონაკვეთის (თემა, თავი, პარაგრაფი, საკითხი) შესწავლა-დამუშავების შედეგად მიღწეული
შედეგები. კონკრეტული სასწავლო ერთეულის დასრულებისას მოსწავლემ უნდა შეძლოს საბუნებისმეტყველო
საგნების სტანდარტით
განსაზღვრული ცოდნისა და უნარების წარმოჩენა. შესაბამისად, შემაჯამებელი დავალებები
უნდა აფასებდეს საბუნებისმეტყველო საგნების სტანდარტით
განსაზღვრული შედეგების მიღწევის დონეს.
სტანდარტის მოთხოვნათა შესაფასებლად რეკომენდებულია
შემაჯამებელ დავალებათა მრავალფეროვანი ფორმების გამოყენება. საბუნებისმეტყველო
საგნების შემაჯამებელ
დავალებათა ტიპები შეიძლება იყოს: ტესტი, სხვადასხვა
ტიპის სავარჯიშო, საველე/გასვლითი სამუშაო, მოდელირება, პროექტი,
პრეზენტაცია და სხვა.
ფასდება შემდეგი უნარები:
7. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
8. კვლევის უნარ-ჩვევები;
9. პრობლემის გადაჭრის
უნარ-ჩვევები;
10.
კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;
11.
სოციალური უნარ-ჩვევები;
12.
თვითმართვის უნარ-ჩვევები.
|
შეფასების ფორმა
|
·
თვით/ურთიერთშეფასების რუბრიკა;
·
კითხვარი;
·
სიტყვიერი (ზეპირი/წერილობითი)
კომენტარი;
·
უნარის განვითარების დონის აღწერა;
·
ქულა.
|
რესურსები
( მასწავლებლის და მოსწავლის სახელმძღვანელო, დამატებითი ლიტერატურა, თვალსაჩინოება,
ტექნიკური საშუალებები)
|
მ. ბლიაძე, რ. ახვლედიანი, დ. კერესელიძე, მეცნიერების ენციკლოპედია,
ინტერნეტსაიტები, პროექტორი, კომპიუტერი, დისკი.გზამკვლევი მასწავლებლებისათვის
,,ბუნებისმეტყველება” 2011.
|
მისაღწევი შედეგები
|
4. ზოგად- საგნობრივი
·
გარემოზე
დაკვირვება (როგორც საკუთარი შეგრძნების ორგანოების, ისე მარტივი ხელსაწყოების
გამოყენებით);
·
ბუნებრივი
მოვლენების ამოცნობა და მარტივი პროცესების აღწერა;
·
მონაცემების
შეგროვება დაკვირვების, მარტივი ექსპერიმენტის, საინფორმაციო წყაროების საშუალებით;
·
გამოსაკვლევი
საკითხის შესახებ კითხვების დასმა;
·
ობიექტების
კლასიფიკაცია მათი მახასიათებლების მიხედვით;
·
რაოდენობრივი
მონაცემების აღრიცხვა, მათი ორგანიზება და
პრეზენტაციის სხვადასხვა საშუალებით წარმოდგენა;
·
გარემოზე
ზრუნვა, უსაფრთხოების წესების დაცვა.
5. სპეციფიკურ-
საგნობრივი
ბუნ.V.1.მოსწავლეს
შეუძლია
ყვავილოვანი მცენარის ძირითადი ორგანოების მათ ფუნქციებთან დაკავშირება.
ბუნ.V.2.მოსწავლეს
შეუძლია
ხერხემლიანი ცხოველების ძირითადი ორგანოების მათ ფუნქციებთან დაკავშირება.
ბუნ.V.3.მოსწავლეს შეუძლია სინათლისა და ბგერის
გავრცელების ერთმანეთთან შედარება.
ბუნ.V.4. მოსწავლეს შეუძლია
მასალების განსხვავება, მათი თვისებების შესახებ მსჯელობა.
ბუნ.V.5.მოსწავლეს შეუძლია ნივთიერებათა აგრეგატული
მდგომარეობების დახასიათება.
ბუნ.V.6.მოსწავლეს
შეუძლია მნიშვნელოვანი გეოგრაფიული
ობიექტებისა და მათი ნაწილების აღწერა.
ბუნ.V.7.მოსწავლეს
შეუძლია ობიექტების მდებარეობისა და ურთიერთმიმართების განსაზღვრა რუკაზე.
ბუნ.V.8.მოსწავლეს
შეუძლია გარემოში ორიენტირებისთვის
გეოგრაფიული ინსტრუმენტების/ხელსაწყოების
გამოყენება.
ბუნ.V.9.მოსწავლეს შეუძლია ჯანსაღი ცხოვრების წესის დაცვა.
ბუნ.V.10.მოსწავლეს შეუძლია ბუნებაში უსაფრთხო ქცევის წესების დაცვა.
ბუნ.V.11.მოსწავლეს შეუძლია გარემოსდაცვითი ღონისძიებების მნიშვნელობის
დასაბუთება და მათში
აქტიური მონაწილეობის მიღება.
6.
ადაპტაციურ-სასიცოცხლო
·
საჭირო
ინფორმაციის მოძიების და ანალიზის უნარი
·
შემეცნების
და სწავლის უნარი
·
პრობლემის
გადაჭრის უნარი
·
კომუნიკაციური
და დიალოგის უნარ-ჩვევა
·
თანამშრომლობის
უნარ-ჩვევა
·
კრიტიკული
აზროვნების უნარ-ჩვევა
·
თვითკონტროლის
და თვითორგანიზაციის უნარი
|
სასწავლო საგნის შინაარსი
|
ყვავილოვანი მცენარეები
ყვავილოვანი მცენარეების ძირითადი ორგანოები და მათი დანიშნულება:
ფესვი _ შეწოვა; ღერო - გატარება; ფოთოლი -
სუნთქვა, ფოტოსინთეზი; ყვავილი, ნაყოფი, თესლი
- გამრავლება.
ხერხემლიანი ცხოველები
ხერხემლიან ცხოველთა ორგანოები და მათი დანიშნულება: ჩონჩხის ძვლები - საყრდენი, კუნთები - მოძრაობა, ფილტვები
- სუნთქვა, გული - სისხლის მოძრაობა,
კუჭი - საჭმლის მონელება;
ხერხემლიანთა განმასხვავებელი ძირითადი ნიშან-თვისება.
მასალები და მათი თვისებები
ბუნებრივი და
ხელოვნური მასალები: ბამბა, შალი, აბრეშუმი, მინა, ცემენტი, პოლიეთილენი და სხვა.
მასალათა თვისებები (ფერი, თბოგამტარობა, დრეკადობა, გამჭვირვალობა
და სხვა) და მათი შესაბამისი გამოყენება საგნების დასამზადებლად.
ნივთიერების აგრეგატული მდგომარეობები
სხეული, ნივთიერება, მათი მაგალითები;
აირი,
სითხე, მყარი ნივთიერება;
წყლის
აგრეგატული მდგომარეობები;
აორთქლება-კონდენსაცია, გაყინვა-გალღობა.
სინათლე და ბგერა
ჩრდილის წარმოქმნა;
სინათლის გავრცელება სხვადასხვა გარემოში
(არეკვლა, გარდატეხა);
ბგერის
გავრცელება;
ბგერის არეკვლა - ექო.
მნიშვნელოვანი
გეოგრაფიული ობიექტები და მისი ნაწილები
რელიეფის
მნიშვნელოვანი ფორმები (მაგ., ქედები, ზეგნები, ქვაბულები);
ჰიდროსფეროს
შემადგენელი ნაწილები (მაგ., ოკეანეები, ზღვები, ყურეები);
გეოგრაფიული ობიექტების მახასიათებლები (ფორმა, სიმაღლე,
სიღრმე);
კონტინენტების
და ოკეანეების მდებარეობა;
ძირითადი ორიენტირები - კავკასიონი, შავი ზღვა, კასპიის
ზღვა.
ადგილზე
ორიენტირება
კომპასი,
ადგილის გეგმა, რუკა, ჰორიზონტის ძირითადი და შუალედური მხარეები; გეოგრაფიული
ობიექტების ურთიერთმიმართება;
რუკის
ელემენტები: რუკის ლეგენდა, ეკვატორი, პოლუსი, პოლარული წრეები, ტროპიკები;
ბუნებრივი ორიენტირები.
ბუნებაში
ქცევის წესები
საველე სამუშაოზე ან ექსკურსიაზე უსაფრთხო
გადაადგილების და ქცევის წესები; ბუნებაში
გასასვლელად მომზადება;
ბუნებრივი გარემოს დაცვა დაბინძურებისაგან;
ჯანსაღი ცხოვრების წესის დაცვა პირველადი სამედიცინო დახმარების ელემენტარული წესები;
ადამიანის
ჯანმრთელობაზე მოქმედი ფაქტორები.
ბუნებრივი
რესურსები
ბუნებრივი რესურსები:
აღდგენადი და არააღდგენადი;
ბუნებრივი რესურსების
ეკონომიური ხარჯვისა და მათი მარაგის აღდგენის მნიშვნელობა;
სასმელი წყლის რესურსები (ჭა, წყარო, მტკნარი წყალსაცავი, მიწისქვეშა
წყლები);
ბუნებრივი რესურსების გამოყენება.
|
სასწავლო საგნის
დასახელება
|
ბუნებისმეტყველება
|
მასწავლებლის
სახელი, გვარი, საკონტაქტო ინფორმაცია
|
ქეთევან ნანდოშვილი, 595171168, 577640790
|
სწავლების კლასი
|
დაწყებითი საფეხური, VI კლასი
|
სწავლების კლასის
ხანგძლივობა და საათების რაოდენობა
|
2 სემესტრი, კვირაში 3 სთ
|
სასწავლო საგნის
სტატუსი მოცემულ კლასში
|
ეროვნული სასწავლო გეგმით გათვალისწინებული
|
სასწავლო კურსის ზოგადი აღწერა
|
·
გაუჩნდეს
ინტერესი გარემომცველი სამყაროს კვლევის,
სიახლეთა აღმოჩენისა და შეცნობის
მიმართ;
·
განუვითარდეს
ბუნებისმეტყველისათვის საჭირო ელემენტარული კვლევა-ძიებითი უნარ-ჩვევები და შეძლოს მათი სხვადასხვა სიტუაციაში გამოყენება;
·
გაცნობიერებული
ჰქონდეს სამყაროში მიმდინარე პროცესების ერთიანობა;
·
ჩამოუყალიბდეს
გარემომცველ სამყაროზე ზრუნვის უნარ-ჩვევები;
·
გამოუმუშავდეს კრიტიკული აზროვნების და კომუნიკაციის უნარი;
·
განუვითარდეს
თვითშეფასების და თვითკონტროლის, განსხვავებული აზრის მოსმენისა და შეფასების უნარი, შეეძლოს საზოგადოებაში თავისი
ადგილის განსაზღვრა;
·
მიეცეს
ჯანსაღი და უსაფრთხო ცხოვრების წესის დაუფლების შესაძლებლობა;
·
გაცნობიერებული
ჰქონდეს მეცნიერების როლი კაცობრიობის პროგრესში;
·
გააზრებული
ჰქონდეს ადამიანთა თანამშრომლობის აუცილებლობა კაცობრიობის განვითარებისთვის.
|
სასწავლო საგნის
მიზანი
|
საბუნებისმეტყველო დისციპლინების
სწავლების მიზანია აზიაროს მოსწავლე საბუნებისმეტყველო
მეცნიერების საფუძვლებს და განუვითაროს კვლევის
უნარ-ჩვევები, რაც მას საშუალებას მისცემს შეიცნოს და გაითავისოს სამყარო, ჩაერთოს საზოგადოებრივი საქმიანობის სხვადასხვა სფეროში, იგრძნოს პასუხისმგებლობა
საკუთარი თავის, საზოგადოებისა და გარემოს
მიმართ.
|
სასწავლო საგნის
ამოცანები
|
ცოდნა:
·
ცოცხალი
სამყარო და სასიცოცხლო პროცესები;
·
სამყაროში მიმდინარე ფიზიკური და ქიმიური მოვლენები;
·
დედამიწა და გარესამყარო;
·
გარემოს მდგრადი განვითარების პრინციპები.
მეცნიერული
კვლევის უნარ-ჩვევები:
·
დაკვირვება, აღწერა;
·
კვლევის საგნის განსაზღვრა;
·
კვლევის ეტაპების განსაზღვრა;
·
აღრიცხვა;
·
კლასიფიკაცია;
·
გაზომვა;
·
კომუნიკაცია;
·
მონაცემების ინტერპრეტაცია;
·
განჭვრეტა/ჰიპოთეზის
გამოთქმა;
·
ცდის დაგეგმვა;
·
ცდის ჩატარება;
·
მონაცემთა ანალიზი და შეფასება;
·
მოდელის შექმნა და გამოყენება.
დამოკიდებულება:
·
ინტერესი საბუნებისმეტყველო დისციპლინების მიმართ;
·
საბუნებისმეტყველო მეცნიერებების მნიშვნელობის გააზრება;
·
ინტერესი
მეცნიერული კვლევისა და სიახლეების მიმართ;
·
თანამშრომლობის სურვილი;
·
გარემოზე ზრუნვა და პასუხისმგებლობა;
·
უსაფრთხო ცხოვრების წესის დაცვის მნიშვნელობის გააზრება.
|
კურსის ორგანიზაცია
|
|
საკლასო მენეჯმენტის
ხერხები
|
·
ინდივიდუალური
·
წყვილებში
·
ჯგუფური
·
მთელი კლასი
|
მეცადინეობის
ფორმები
|
·
ლექციური
·
კითხვა-პასუხი
·
გამოკითხვის
·
ექსკურსია გაკვეთილი
·
ლაბორატორიული
|
სწავლების მეთოდები
|
·
აღმოჩენით სწავლება
·
ინტერაქტიული (დამოუკიდებელი, კონკურენტული, თანამშრომლობითი)
|
სასწავლო კურსის შეფასება
შეფასების ტიპები:
5.
განმსაზღვრელი
(მიმდინარე, შემაჯამებელი),
6.
განმავითარებელი
(მიმდინარე, შემაჯამებელი).
შეფასების კომპონენტები:
1.საშინაო დავალება
2.საკლასო დავალება
3. შემაჯამებელი
დავალება
|
5.
განმსაზღვრელი შეფასება აკონტროლებს სწავლის ხარისხს, ადგენს მოსწავლის
მიღწევის დონეს ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრულ მიზნებთან მიმართებაში. განმსაზღვრელ
შეფასებაში იწერება ქულა.
6.
განმავითარებელი შეფასება აკონტროლებს თითოეული მოსწავლის განვითარების
დინამიკას და ხელს უწყობს სწავლის ხარისხის გაუმჯობესებას. განმავითარებელი შეფასებისას
გამოიყენება ისეთი საშუალებები, როგორიცაა სიტყვიერი კომენტარი, რჩევა-დარიგება,
დაკვირვების ფურცელი, თვითშეფასებისა და ურთიერთშეფასების სქემა და სხვ.
1) საშინაო
დავალება
დავალების ტიპები: საშინაო ექსპერიმენტი,
დაკვირვება ობიექტებსა და პროცესებზე, ინფორმაციის მოძიება, კონცეპტუალური რუკის შედგენა, მოდელირება, რეფერატის
მომზადება და სხვა.
ფასდება შემდეგი უნარები:
9. სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
10.
კვლევის
უნარ-ჩვევები;
11.
პრობლემის
გადაჭრის უნარ-ჩვევები;
12.
თვითმართვის
უნარ-ჩვევები.
2) საკლასო დავალება
დავალების ტიპები: საკითხის განხილვა/დისკუსია, ექსპერიმენტი,
მონაცემების აღრიცხვა/დამუშავება, მოდელირება, საველე/გასვლითი სამუშაოები და სხვა.
ფასდება შემდეგი უნარები:
13.
სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
14.
კვლევის უნარ-ჩვევები;
15.
პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;
16.
სოციალური უნარ-ჩვევები;
17.
კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;
18.
თვითმართვის უნარ-ჩვევები.
3) შემაჯამებელი
დავალება
შემაჯამებელი დავალების კომპონენტი უკავშირდება სწავლა-სწავლების შედეგს. ამ კომპონენტში უნდა შეფასდეს ერთი სასწავლო
მონაკვეთის (თემა, თავი, პარაგრაფი, საკითხი) შესწავლა-დამუშავების შედეგად მიღწეული
შედეგები. კონკრეტული სასწავლო ერთეულის დასრულებისას მოსწავლემ უნდა შეძლოს საბუნებისმეტყველო
საგნების სტანდარტით
განსაზღვრული ცოდნისა და უნარების წარმოჩენა. შესაბამისად, შემაჯამებელი დავალებები
უნდა აფასებდეს საბუნებისმეტყველო საგნების სტანდარტით
განსაზღვრული შედეგების მიღწევის დონეს.
სტანდარტის მოთხოვნათა შესაფასებლად რეკომენდებულია
შემაჯამებელ დავალებათა მრავალფეროვანი ფორმების გამოყენება. საბუნებისმეტყველო
საგნების შემაჯამებელ
დავალებათა ტიპები შეიძლება იყოს: ტესტი, სხვადასხვა
ტიპის სავარჯიშო, საველე/გასვლითი სამუშაო, მოდელირება, პროექტი,
პრეზენტაცია და სხვა.
ფასდება შემდეგი უნარები:
13.
სააზროვნო უნარ-ჩვევები;
14.
კვლევის უნარ-ჩვევები;
15.
პრობლემის გადაჭრის უნარ-ჩვევები;
16.
კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები;
17.
სოციალური უნარ-ჩვევები;
18.
თვითმართვის უნარ-ჩვევები.
|
შეფასების ფორმა
|
·
თვით/ურთიერთშეფასების რუბრიკა;
·
კითხვარი;
·
სიტყვიერი (ზეპირი/წერილობითი)
კომენტარი;
·
უნარის განვითარების დონის აღწერა;
·
ქულა.
|
რესურსები
( მასწავლებლის და მოსწავლის სახელმძღვანელო, დამატებითი ლიტერატურა, თვალსაჩინოება,
ტექნიკური საშუალებები)
|
მ. ბლიაძე, რ. ახვლედიანი, დ. კერესელიძე, მეცნიერების ენციკლოპედია,
ინტერნეტსაიტები, პროექტორი, კომპიუტერი, დისკი.
|
მისაღწევი შედეგები
|
7. ზოგად- საგნობრივი
·
გარემოზე
დაკვირვება (როგორც საკუთარი შეგრძნების ორგანოების, ისე მარტივი ხელსაწყოების
გამოყენებით);
·
ბუნებრივი
მოვლენების ამოცნობა და მარტივი პროცესების აღწერა;
·
მონაცემების
შეგროვება დაკვირვების, მარტივი ექსპერიმენტის, საინფორმაციო წყაროების საშუალებით;
·
გამოსაკვლევი
საკითხის შესახებ კითხვების დასმა;
·
ობიექტების
კლასიფიკაცია მათი მახასიათებლების მიხედვით;
·
რაოდენობრივი
მონაცემების აღრიცხვა, მათი ორგანიზება და
პრეზენტაციის სხვადასხვა საშუალებით წარმოდგენა;
·
გარემოზე
ზრუნვა, უსაფრთხოების წესების დაცვა.
8. სპეციფიკურ-
საგნობრივი
ბუნ.VI.1 მოსწავლეს შეუძლია ნაცნობ ბუნებრივ გარემოში აღწეროს მარტივი კვებითი კავშირები.
ბუნ.VI.2.მოსწავლეს შეუძლია დაახასიათოს ტიპობრივი ეკოსისტემები.
ბუნ.VI.3.მოსწავლეს
შეუძლია სხეულის მოძრაობის ტრაექტორიის დახასიათება, მის სიჩქარეზე მსჯელობა.
ბუნ.VI.4.მოსწავლეს შეუძლია ნივთიერებათა თვისებების აღწერა და მათი
ცვლილებების შესახებ მსჯელობა.
ბუნ.VI.5.მოსწავლეს შეუძლია ნივთიერებისა და ნარევის ერთმანეთისგან
განსხვავება, ნარევის კომპონენტებად დაყოფის მეთოდების გამოყენება.დაცვა.
ბუნ.VI.6.მოსწავლეს შეუძლია კოსმოსური სხეულების მოძრაობისა და ზოგიერთი ასტრონომიული მოვლენის აღწერა
მზის სისტემაში.
ბუნ.VI.7.მოსწავლეს შეუძლია დედამიწაზე სითბოსა და სინათლის განაწილებაზე
მსჯელობა.
ბუნ.VI.8.მოსწავლეს შეუძლია ჯანსაღი ცხოვრების
წესის დაცვა და ადამიანის ჯანმრთელობაზე მოქმედი
მავნე ფაქტორების ამოცნობა.
ბუნ.VI.9.მოსწავლეს შეუძლია უსაფრთხო ქცევის
წესების დაცვა როგორც ბუნებრივ, ისე ხელოვნურ გარემოში.
ბუნ.VI.10.მოსწავლეს შეუძლია გარემოსდაცვითი
ღონისძიებების გატარება,
მათი მნიშვნელობის
აღწერა და დასაბუთება.
9.
ადაპტაციურ-სასიცოცხლო
·
საჭირო
ინფორმაციის მოძიების და ანალიზის უნარი
·
შემეცნების
და სწავლის უნარი
·
პრობლემის
გადაჭრის უნარი
·
კომუნიკაციური
და დიალოგის უნარ-ჩვევა
·
თანამშრომლობის
უნარ-ჩვევა
·
კრიტიკული
აზროვნების უნარ-ჩვევა
·
თვითკონტროლის
და თვითორგანიზაციის უნარი
|
სასწავლო საგნის შინაარსი
|
კვებითი კავშირები
კვებითი ჯაჭვები;
ბალახისმჭამელი, ხორცისმჭამელი, ნაირმჭამელი ცხოველები.
ეკოსისტემები
საქართველოს ეკოსისტემები
ეკოსისტემის კომპონენტები: ბიოტური და აბიოტური.
მოძრაობის ტრაექტორია და სიჩქარე
ტრაექტორიის სახეები;
მოძრაობის სიჩქარე, სიჩქარის ერთეულები.
ნივთიერება
და მისი თვისებები
ნივთიერება და მისი თვისებები;
ნივთიერებათა ცვლილებები, მათი გამომწვევი
მიზეზები;
ნივთიერება და ნარევი, ნარევის კომპონენტებად
დაყოფა;
ქიმიურ ლაბორატორიაში მუშაობის უსაფრთხოების
წესები.
კოსმოსური სხეულები,
მათი მოძრაობა, ასტრონომიული მოვლენები
პლანეტები, ვარსკვლავები, კომეტები, ასტეროიდები,
მეტეორები, მეტეორიტები;
დედამიწის,
მთვარის და პლანეტების მოძრაობა;
მზის და მთვარის დაბნელება;
ორბიტალური
მოძრაობის მოდელები.
სითბოსა და სინათლის
განაწილება დედამიწაზე
ჩრდილოეთ და სამხრეთ ნახევარსფეროებში
სეზონების არათანაბარი ცვლა;
სითბოს და სინათლის განაწილება
დედამიწაზე;
სითბური სარტყელები.
ჯანმრთელობისთვის მავნე ფაქტორები
ჯანმრთელობისთვის
სახიფათო ადგილები და შესაბამისი გამაფრთხილებელი ნიშნები (მომატებული რადიაცია,
მაღალი ძაბვა);
მავნე ჩვევების (თამბაქოს
მოწევა, ნარკოტიკებისა და ალკოჰოლის მოხმარება) გავლენა ადამიანის ჯანმრთელობაზე;
ჯანმრთელობისთვის საზიანო გარემო ფაქტორები (მომატებული რადიაცია, ქიმიური დაბინძურება, სასმელი წყლის დაბინძურება და სხვა) და მათგან დაცვის წესები.
გარემოსდაცვითი
ღონისძიებები
ბუნებაში ადამიანის უხეში ჩარევის უარყოფითი
შედეგები;
დაცული ტერიტორიები
და მათი შექმნის აუცილებლობა;
წითელი წიგნი;
ბუნებრივი რესურსების უკანონო გამოყენება
(ხეების ჭრა, ბრაკონიერობა).
|
Комментариев нет:
Отправить комментарий